Yumurtalık Kisti Nedir? – Neden Oluşur?
Kadınların sıklıkla karşılaşabildiği bir hastalık olan Yumurtalık Kisti nedir? Yumurtalık Kisti neden olur? Yumurtalık Kisti tanısı, tedavisi nedir? İşte detayları…
Sayfa İçeriği
Yumurtalık Kisti Nedir?
Yumurtalık kisti, kadınların yumurtalıklarında oluşan sıvı dolu keseciklerdir. Bu kistler, genellikle hormonların normal döngüsü sırasında oluşur ve genellikle belirti vermezler. Ancak, bazı durumlarda, kistler büyüyebilir ve ağrı, şişkinlik veya diğer rahatsızlık belirtileri ortaya çıkarabilir.
Yumurtalık kistleri genellikle iyi huylu (non-kanserli) olurlar ve birçok kadının hayatında bir kez veya daha fazla kez oluşabilirler. Ancak, nadir durumlarda, kistler kanserli olabilirler. Bu nedenle, doktorlar, belirtileri olan veya büyük olan kistlerin takip edilmesini veya tedavi edilmesini önerirler.
Yumurtalık Kisti Neden Olur?
Yumurtalık kistleri, birçok farklı nedenden dolayı oluşabilir. Bunlar arasında:
- Hormonal dengesizlikler: Yumurtalık kistleri, östrojen ve progesteron gibi hormonların dengesizliği nedeniyle oluşabilir. Özellikle, yumurtlama döneminde veya menopoz sonrası dönemde hormon seviyelerinde değişiklikler meydana gelir ve bu durum kist oluşumuna neden olabilir.
- Polikistik over sendromu (PCOS): PCOS, yumurtalıklarda bir veya daha fazla kistin oluşmasına neden olabilen bir hormonal bozukluktur. Bu durum, düzensiz adet döngüsü, aşırı tüylenme, kilo alımı ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Endometriozis: Endometriozis, rahim astarının (endometriyum) rahim dışında büyümesiyle karakterize edilen bir durumdur. Bu durum, çevre dokulara doğru büyüyebilen kistlerin oluşumuna neden olabilir.
- Yumurtalık tümörleri: Nadir durumlarda, yumurtalık kistleri kanserli (malign) olabilir. Bu nedenle, kistlerin takip edilmesi ve kanser olup olmadıklarının belirlenmesi önemlidir.
- Yumurtlama süreci: Yumurtlama döneminde, yumurta folikülü içinde büyür ve gelişir. Bu süreçte, folikül içinde bir kist oluşabilir ve daha sonra yumurta serbest bırakıldıktan sonra kendiliğinden kaybolabilir.
Yumurtalık kistlerinin neden olduğu belirtiler genellikle kistin büyüklüğüne ve yerine bağlıdır. Küçük kistler genellikle hiçbir semptom vermezken, büyük kistler ağrı, şişkinlik, adet döngüsünde değişiklikler, ağrılı cinsel ilişki ve idrar yaparken zorlanma gibi belirtilere neden olabilir.
Yumurtalık Kisti Tanı Nasıl Konur?
Yumurtalık kisti teşhisi, doktorunuzun fizik muayene ve görüntüleme testleri yapmasıyla konulabilir. Görüntüleme testleri arasında ultrason, MRI, CT taraması ve kan testleri yer alabilir. Kan testleri, özellikle kistin kanserli olup olmadığını belirlemek için yapılan CA-125 testini içerebilir.
Yumurtalık Kisti Tedavisi
Yumurtalık kistlerinin tedavisi, kistin boyutuna, hastanın semptomlarına, kanserli olup olmadığına ve hastanın yaşına bağlıdır. Küçük kistler, genellikle takip edilir ve kendiliğinden kaybolabilirler. Büyük kistler veya semptomlara neden olan kistler, çeşitli tedavilerle yönetilebilir. Bu tedaviler şunları içerebilir:
- İzleme: Doktorunuz, kistin boyutunu ve semptomlarını düzenli olarak kontrol edebilir.
- İlaç tedavisi: Hormon tedavisi, doğum kontrol hapları veya ağrı kesiciler gibi ilaçlar semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Laparoskopik cerrahi: Büyük veya semptomlara neden olan kistlerin çıkarılması için laparoskopik cerrahi uygulanabilir. Bu, karnın küçük bir kesisiyle yapılır ve genellikle hızlı bir iyileşme süreci ile sonuçlanır.
- Laparotomik cerrahi: Nadir durumlarda, büyük kistlerin veya kanserli kistlerin çıkarılması için açık bir ameliyat gerekebilir. Bu yöntem daha invaziv olabilir ve daha uzun bir iyileşme süreci gerektirebilir.